30 grudnia 2022 roku w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku zapadł prawomocny wyrok w sprawie
I ACa 1216/21. Sąd ustalił nieważność umowy kredytu hipotecznego waloryzowanej kursem franka szwajcarskiego oraz zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 11.817 zł za zwrot kosztów procesu i kwotę 9.100 zł za zwrot kosztów instancji odwoławczej.
Sąd I instancji
Powodowie skierowali pozew przeciwko mBankowi i wnieśli w nim o ustalenie, że umowa o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych waloryzowany kursem CHF zawarta 1 lipca 2008 roku jest nieważna z powodu zastosowania przez bank klauzul abuzywnych. Pozwana strona wniosła o oddalenie powództwa twierdząc, że nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia jej nieważności. 15 października 2021 roku Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił powództwo i orzekł na korzyść banku.
Sąd I instancji stwierdził, że umowa zawarta pomiędzy kredytobiorcami a bankiem zawierała wszystkie elementy świadczące o jej ważności i zgodzie z polskim prawem. Wśród tych elementów wymienione zostały: oddanie do dyspozycji kredytobiorcy przez bank konkretnej kwoty środków pieniężnych na określony czas, zwrot kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami oraz spłata prowizji banku. Sąd powołał się także na konkretne zapisy z umowy, które przeczyły jej sprzeczności z ustawą. Zapisy na które się powołano to: określenie kwoty i waluty kredytu, zasady i terminy spłaty kredytu, wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany, sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, wysokość prowizji oraz warunki dokonywania zmian w umowie i jej rozwiązania.
Jednakże, w ocenie Sądu I instancji mechanizm indeksacyjny, który został zawarty w niektórych postanowieniach umowy kredytu jest abuzywny, a więc stanowi wyraźny powód do podważenia umowy kredytowej. Sąd Okręgowy w Białymstoku uznał, że powodowie nie mieli wpływu na kształt postanowień umownych dotyczących indeksacji kredytu, nie byli poinformowani o sposobie ustalania kursów walut w tworzonej przez bank tabeli kursów i o sposobie wyliczania rat kapitałowo-odsetkowych. Sąd wskazał także, że pozwany bank nie wykazał, że dopełnił ciążących na nim obowiązków informacyjnych dotyczących mechanizmu indeksacji.
Sąd Okręgowy powołał się także na wyrok TSUE z 29.04.2021 roku, którego istota sprowadza się do ustalenia, czy bez klauzul abuzywnych umowa może w dalszym ciągu obowiązywać. Zdaniem Sądu wyeliminowanie klauzul abuzywnych z umowy zawartej pomiędzy kredytobiorcami a mBankiem nie spowodowałoby niemożliwości dalszego wykonywania umowy w oparciu o pozostałe postanowienia.
Apelacja złożona przez kredytobiorców
Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku wnieśli powodowie, zaskarżając go całkowicie i zarzucając mu powołując się przede wszystkim na fakt, że umowa po wyeliminowaniu klauzul abuzywnych będzie sprzeczna z pierwotną wolą stron. Wnieśli o stwierdzenie, że zawarta z bankiem umowa jest nieważna oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Apelacja została uznana przez Sąd II instancji za zasadną. Sąd Apelacyjny mając na uwadze fakt, że po zlikwidowaniu w umowie niedozwolonych klauzul nastąpiłaby zmiana charakteru zawartej umowy i nie byłby to kontrakt, na który umówiły się obie strony uznał umowę za nieważną, zgodnie z postulatem powodów.
Zmiana wyroku przez Sąd Apelacyjny bezsprzecznie zasądziła unieważnienie umowy zawartej pomiędzy kredytobiorcami a mBankiem oraz konieczność obciążenia pozwanego kosztami procesowymi zarówno w I, jak i w II instancji.
Zachęcamy do zapoznania się z naszym prawomocnym wyrokiem w sprawie I ACa 1216/21.